مقالات روانشناسی
اثربخشیِ فعالیت بدنی و ورزش در بهبود افسردگی، اضطراب و پریشانی روانی
نویسنده, دکتر بهجت محمدنژادی 1403/9/12افسردگی علت اصلی بیماری های مرتبط با سلامت روان است در حالی که اضطراب شایع ترین اختلال سلامت روان است. همچنین نرخ پریشانی روانی، با شیوع بین 35 تا 38 درصد در سراسر جهان برآورد شده است. اما یک پژوهشِ مروری جدید (2023) به صورت گسترده و با متد علمی در مورد اثراتِ فعالیت بدنی و ورزش بر علائم افسردگی، اضطراب و پریشانی روانی در جمعیت بزرگسال به مطالعه پرداخته است. نتایج این پژوهش قویا تاکید می کند که فعالیت بدنی برای بهبود علائم افسردگی، اضطراب و پریشانی روانی در طیف گستردهای از جمعیت بزرگسال، از جمله در جمعیت عمومی، افراد مبتلا به اختلالات سلامت روان و افراد مبتلا به بیماریهای مزمن بسیار مفید است. تا حدی که فعالیت بدنی باید به عنوان یک رویکرد درمانی اصلی در مدیریت افسردگی، اضطراب و پریشانی روانی پذیرفته شود. یافته های این پژوهش نشان داده است که اثربخشی فعالیت بدنی در بهبودِ افسردگی، اضطراب و پریشانی روانی، قابل مقایسه یا کمی بیشتر از اثرات مشاهده شده برای روان درمانی و دارو درمانی است.
کابوس های شبانه با لنز علمی
نویسنده, دکتر بهجت محمدنژادی 1403/8/6پژوهشگران در حال کشف و بررسی علت کابوسهای شبانه در افراد با و بدون سابقه تروما و شناسایی مؤثرترین راهها برای درمان کابوس ها و رویاهای ناراحتکننده هستند. اختلال کابوس، در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (نسخه پنجم) به رویاهای مکرر و بسیار ناخوشایندی گفته می شود که باعث ناراحتی یا اختلال قابل توجه در خواب و عملکرد روزانه فرد میشوند.
ردِّ افسانه های عادت
نویسنده, دکتر بهجت محمدنژادی 1403/7/24پژوهشگران، افسانههای مربوط به عادات را رد میکنند و نشان میدهند که عادت ها، پیوندهای ذهنی بین موقعیتها و اعمال هستند. یعنی عادت ها پیوندهای ذهنی بین نشانه ها و پاسخ ها هستند. ایجاد عادات خوب به تغییر کمک می کند اما استمرار آن تضمین نمی شود. استراتژی های موثر و برنامه های پشتیبان برای غلبه بر اختلالات و ترک عادت های بد ضروری هستند. به همین خاطر برنامه های پشتیبان برای حفظ رفتارهای جدید و ترک عادت های بد بسیار مهم هستند.
رویکردهای روان شناختی به افسردگی
نویسنده, دکتر بهجت محمدنژادی 1403/7/10در رویکرد مطرح اول که ارون تی بک به آن پرداخته و عمدتا از تجربه های زیاد درمانی با بیماران افسرده به دست آمده است، علت افسردگی را افکار منفی نسبت به خود، تجربه جاری و آینده می داند. نظريه ي شناختي بك در مورد افسردگي، فرض را بر اين قرار داده است كه يك مولفه ي مهم افسردگي مجموعه اي از شناختهاي منفي يا طرحواره ها است. شناختهاي منفي در افراد افسرده بيانگر ديدگاه منفي نسبت به خود، دنیا و آینده است. اين ديدگاه ناكارآمد در مورد خود، دنيا و آينده به عنوان مثلث شناختيِ بک معروف است. بك بيان مي كند كه مثلث شناختي منفي از تعامل بين طرحواره هاي منفي و رويدادهاي محيطي منفي به وجود مي آيد. او بيان مي کند كه طرحواره ي شناختي منفي يا مثلث شناختي در زماني كه رويداد تنش زا يا فقدان روي مي دهد افراد را براي افسردگي مستعد ميسازد. بر پایـه الگـوي شـناختی بـک، آسـیب پـذیري نسـبت بـه افسردگی با نگرش ها یـا فرضـیه هـاي ناکارآمـد ارتبـاط دارد، به ویژه فرضیه هایی که در آنها ارزشمندي فرد به تأیید دیگران یــا موفقیــت در کارهــا وابســته اســت.
دیدگاه رویکرد زیستی به افسردگی
نویسنده, دکتر بهجت محمدنژادی 1403/6/7اگر چه علم زیست شناختی هنوز نتوانسته پاسخ نهایی را در مورد چرایی اختلالات افسردگی به دست آورد لیکن اختلال افسردگی مطمئنا جنبه های زیستی زیادی دارد که شامل استعداد ژنتیکی، تغییرات ایجاد شده در انتقال دهنده های عصبی، هورمون ها و تغییرات در نواحی از مغز است(سلیگمن و همکاران، 2018). نتيجه تحقيقات ژنتيكي نشان داده است كه خطر افسردگي نتيجه ي تأثيرات چندگانه ی ژنتيكي و محيطي و عوامل ديگر مي باشد. بدون شک ژن ها نیز در تعیین آسیب پذیری فرد نسبت به افسردگی نقش دارند. بنابراین افسرده بودن یکی از اعضای خانواده، خطر ابتلا به افسردگی را بالا می برد.
نشانگان افسردگی
نویسنده, دکتر بهجت محمدنژادی 1403/6/5اختلالاتِ افسردگی شامل نشانه های جسمانی و فیزیکی، انگیزشی و شناختی یا فکری هستند. لازم نیست یک نفر تمام این نشانه ها را داشته باشد تا افسرده تشخیص داده شود، بلکه هرچه یک مجموعه از نشانه ها شدیدتر باشد، بیشتر میتوانیم مطمئن باشیم که فرد به افسردگی مبتلا است. در این مقاله به توضیح بیشتر این نشانه ها می پردازیم.
حالاتِ چهره کلیدِ پیوندهای اجتماعی قوی
نویسنده, دکتر بِهجت محمّدنژادی 1403/4/30افرادی که سیمایِ رسایی دارند و احساساتشان را در چهره ی خود بیان می کنند، بیشتر درک می شوند و در حل مذاکرات مناقشه برانگیز نیز موفقتر هستند. نتایج یک پژوهش گسترده علمی نشان می دهد که بیانِ چهره نقش مهمی در تعاملاتِ اجتماعی انسان و ایجاد روابط قوی، و در دستیابی بهتر به اهدافِ اجتماعی ایفاء می کند.
اولویت بندی ذهن در به یادآوری خاطرات
نویسنده, دکتر بِهجت محمّدنژادی 1403/3/17بر اساس مدل محاسباتی جدید محققان نشان دادند که مغز ما خاطرات و تجربیاتی را که توضیح یا تفسیر آنها برای ما دشوارتر است، بیشتر به خاطر می آورد. این مدل محاسباتی توضیح می دهد که چرا برخی تجربیات به یاد ماندنی می شوند در حالی که بسیاری دیگر فراموش می شوند. این بینش می تواند درک ما از حافظه انسانی را ارتقاء داده حتی به طراحی سیستم های هوش مصنوعی با فرآیندهای حافظه کارآمدتر کمک کند. این پژوهش توسط دانشگاه ییل انجام شده و مقاله ی آن در مجله Nature Human Behavior چاپ شده است.
میزانِ یادگیری از شکست و اشتباهات
نویسنده, دکتر بِهجت محمّدنژادی 1403/3/4یک مطالعه ی جدید به این سوال پرداخته است که ما چقدر از اشتباهات و شکست هایمان درس می گیریم، نتایج شگفت انگیز این پژوهش نشان می دهد که آستانه ای وجود دارد که ما فراتر از آن آستانه دیگر از اشتباهاتمان، درس نمی گیریم. این آستانه از فردی به فرد دیگر متفاوت است و به میزان یادگیری و توانایی های شناختی و ادارکیِ هر فرد بستگی دارد.
اندر بابِ قضاوت های اجتماعی
نویسنده, دکتر بِهجت محمّدنژادی 1403/3/3یافتههای پژوهشی جدید نشان میدهند که یک سوء گیری اجتماعی گسترده در مورد استفاده از ابزارهای خودکنترلی برای رسیدن به اهداف وجود دارد. عموم مردم گمان می کنند که اگر کسی برای رسیدن به اهدافش از برنامه یا راهبردهای کمکی برای خودکنترلی استفاده بکند در مقایسه با کسی که بدون استفاده از این برنامه ها به اهداف خود می رسد ضعیف تر است. این قضاوت اجتماعیِ سوگیرانه و نادرست، باعث شده است که خود افراد نیز برای رسیدن به اهدافشان ترجیح دهند از چنین تکنیک یا برنامه هایی استفاده نکنند. این تحقیق به وضوح نشان میدهد که چگونه ادراک و قضاوت های دیگران می تواند بر انتخابهای شخصی افراد بدون آنکه بر آن آگاه باشند، تأثیر گذاشته و آنان را از مسیر روشن و علمی تر در رسیدن به اهداف و برنامه هایشان گمراه کند.
اصول اخلاقیِ روانشناسان
نویسنده, دکتر بِهجت محمّدنژادی 1403/3/30اصول اخلاقی روانشناسان و منشور رفتاری آنان که کد اخلاقی نیز نامیده می شود، توسط انجمن روانشناسی آمریکا (APA) که یک مرجع بین المللی در حوزه ی روانپزشکی و روانشناسی محسوب می شود، تنظیم شده است. این منشور شامل مقدمه و پنج اصل کلی (A-E) و استانداردهای اخلاقی خاصی است که در سال ۲۰۱۷ با اصلاحات جدیدتر، به روز شده است. هدفِ این منشور اخلاقی، هدایت روانشناسان به سوی عالی ترین آرمان های روانشناسی است. استانداردهای اخلاقی، قوانین قابل اجرا را برای رفتارِ روانشناسان تعیین می کند.
افسردگی و تحمل پریشانی
نویسنده, دکتر بِهجت محمّدنژادی 1403/1/17نتایج پژوهش های متعددی حاکی از آن است که تحمل پریشانی می تواند کمک زیادی در بهبود و درمان سریع تر افسردگی بکند. تحمل پریشانی، به تواناییِ ادارکی یک فرد برای تجربه و تحمل حالت های هیجانی منفی، احساسات نارحت کننده و یا تواناییِ رفتاری معطوف به هدف و حل مساله در زمان تجربه ی پریشانی عاطفی اطلاق می شود. همچنین از بُعد جسمانی، تحمل فشار روانی به عنوان توانایی فرد برای تحمل حالتهای فیزیولوژیکی آزارنده تعریف می شود.
آرایش، عزت نفس، پیشرفت
نویسنده, دکتر بِهجت محمّدنژادی 1403/1/21نتایج پژوهش های متعددِ علمی در حوزه روانشناختی نشان داده است که سطوحِ بالاتر عزت نفس افراد با عملکردهای شناختی، تحصیلی و شغلی بهتر آنان ارتباط مستقیم دارد. با این حال، هیچ مطالعه ای وجود نداشت که بررسی کند آیا آرایش کردن در زنان می تواند به طور غیرمستقیم بر افزایش عزت نفس و در نتیجه پیشرفت آنان تأثیر بگذارد یا خیر ؟ از این رو پژوهشگران با هدف بررسی این سوال که آیا آرایش کردن میتواند ادراک ِ افراد را نسبت به سطح زیبایی شان افزایش داده و در نتیجه باعث بهبود میزان عزت نفس و پیرو آن ارتقاء عملکردهایِ شناختی و ذهنی در آنان شود، تحقیقی را انجام دادند.
علایم افسردگی
نویسنده, دکتر بِهجت محمّدنژادی 1402/12/20ویرایش پنجم راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، افسردگی را جز اختلالات خلقی به شمار می آورد(انجمن روانپزشکی امریکا، 2013). چهار دسته نشانه برای اختلالات افسردگی در نظر گرفته می شود. علاوه بر نشانه های جسمانی و فیزیکی، نشانه های انگیزشی و شناختی یا فکری را نیز باید بدان اضافه کرد. لازم نیست یک نفر تمام این نشانه ها را داشته باشد تا به درستی افسرده تشخیص داده شود بلکه هرچه یک مجموعه از نشانه ها شدیدتر باشد، بیشتر می توانیم مطمئن باشیم که فرد به افسردگی مبتلا است.
شروع و شیوع افسردگی
نویسنده, دکتر بِهجت محمّدنژادی 1402/12/20اختلالات خلقی از شایع ترین اختلالات روانی در همه جوامع محسوب می گردد. افسردگی نیز به عنوان شایع ترین اختلال خلقی در جهان امروزی نمایان گردیده است. افسردگی سومین علت اصلی از دست دادن سلامت غیرکشنده جهانی در سال 2017 بود و بیش از 300 میلیون نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار داده است(سازمان بهداشت جهانی، 2017).
رضایتمندی از زندگی ورای ثروت
نویسنده, دکتر بِهجت محمدنژادی 1403/9/15نظام سرمایه داری و افراد ثروتمندتر تمایل دارند نشان بدهند که از زندگی خود رضایت بیشتری دارند و ثروت مادی بالا یک شرطِ ضروری برای خوشبختی و رضایت از زندگی است. اما نتایج نظرسنجی در یک پژوهش گسترده و جدید نشان میدهد که افراد در جوامع کوچک علیرغم داشتن درآمد پولی بسیار کمتر همچنان از زندگی خود بسیار راضی هستند. نمراتِ رضایت از زندگی آنان مشابه نمرات رضایت ثروتمندترین کشورها و در برخی موارد بیشتر گزارش شده است.
دروغگویی، عزت نفس و سلامت روان
نویسنده, دکتر بِهجت محمدنژادی 1403/8/25دروغ گفتن عزت نفس فردِ دروغگو را کاهش می دهد و احساسات منفی را در او افزایش می دهد. بررسی علمی عواقبِ دروغگویی بر خود فرد دروغگو موضوع مهم و جدیدی است که یک پژوهش علمی نوین به آن پرداخته است و نتایج آزمایش های پژوهشگران نشان می دهد علاوه بر کاهش میزان عزت نفس هنگام دروغگویی حتی به یادآوری ِ دروغی که فرد گفته است نیز باعث کاهش ِ دوباره ی عزت نفس و احساسِ خودارزشمندی و سلامت روانی فرد می شود.
باور و خودپنداره زنان
نویسنده, دکتر بِهجت محمدنژادی 1403/8/25یک مطالعه ی جدید نشان می دهد که زنان از پیشینه های اقتصادی و اجتماعی پایین تر تمایل دارند که استعداد و توانایی های خودشان را کمتر از واقعیت درک کنند، حتی اگر عملکرد آنان با دیگران همسان باشد. این ادراکِ ناهمخوان، نه تنها بر اعتماد به نفس و انتخاب شغل آنان تأثیر می گذارد، بلکه منجر به گسترش چرخه ی نابرابری های جنسیتی در جامعه و تبعیض های بیشتر در فرصت های شغلی و اجتماعی برای آنان می شود.