قرارداد به معنایِ توافق دو یا چند اراده در ایجاد یک اثر حقوقی است. واژه قرارداد با واژه عقد تفاوت معنایی ندارد. عقد نیز طبق تعریف قانونی در ماده ۱۸۳ قانون مدنی؛ عبارت است از این که یک یا چند نفر در مقابل یک یا چند نفر دیگر تعهد بر امری نمایند و مورد قبول آنها باشد. در معنای لغوی نیز عقد به گره زدن، بستن و محکم کردن چیزی اطلاق دارد.

عقود یا قراردادها در یک تقسیم‌بندی اصلی،  به عقودِ معین و نامعین تقسیم می­‌شوند.

عقودِ معین، عقودی هستند که انواع آن‌ها در قانون نام‌ برده شده است. شرایط و ویژگی‌های هر کدام از آنها نیز در خود قانون مشخص گردیده است. مانند عقدِ بیع، معاوضه، اجاره، صلح، وکالت، رهن، هبه، کفالت، وقف، مضاربه، ودیعه، عاریه، جعاله، ضمان، قرض، حواله، مزارعه، نکاح که در قانون مدنی بدان ها اشاره و پرداخته شده است.

عقود ِ نامعین، عقودی هستند که عنوان و ویژگی‌های مشخص و معینی در قانون برای آنان وجود ندارد. لیک از آن جایی که قانون‌گذار با استناد به برخی از اصول حقوقی مانند اصل حاکمیت اراده، اصل آزادی قراردادی به افراد اجازه داده است که بتوانند عقودی غیر از عقود ذکرشده در قانون را بین خود منعقد سازند، این عقود را نامعین می نماند. این تجویز در ماده ۱۰ قانون مدنی به اشخاص داده‌ شده است. طبق این ماده قانونی، قراردادهای خصوصی نسبت به کسانی که آن را منعقد نموده اند، در صورتی که مخالف صریح قانون نباشد، نافذ است.

معامله نیز مترادف با واژه ی عقد و قرارداد به کار برده می شود. معامله به معنای باهم عملی را انجام دادن یا داد و ستد کردن  است. طبق ماده ۱۹۰ قانون مدنی، برای صحت هر معامله  شرایط ذیل اساسی است:

هدف از انشاءِ قراردادها، تنظیم ِ اصولی  و صحیح روابط  اقتصادی، حقوقی و اجتماعی است.

امروزه با توجه به افزایشِ جمعیت و تعدّدِ شخصیت های حقوقی از یک سو و گسترش و پیچیدگی روابط حقوقی بین آنان از سویی دیگر اهمیت قرارداد نویسی دو چندان آشکار شده است. مکتوب کردن کلیه عقود و معاملات در قالبِ یک قراردادِ حقوقی که جامع و مانع باشد از مهم ترین اقداماتِ پیش از انعقاد هر نوع عقد معین و نامعینی است. قراردادی که به صورت تخصصی نوشته شود علاوه بر پیش بینی اختلافاتِ حقوقی احتمالی بین طرفین معامله از وقوع این اختلافات پیشگیری نیز می نماید.