تعریف و تعیین مرزهای مشخص فقط به معنای «نه» گفتن نیست! بلکه به معنای حفظ و انتقال ارزش‌ها، اصول فردی،  عزت نفس و هوش هیجانی است. شایسته،  آن است که بتوانیم از کلمات به عنوان ابزار و نه سلاح،  برای حفظ سلامتِ تنانی و روانی خودمان در عین مهربانی استفاده کنیم.

نمونه های ذکر شده بیان های شایسته، موقر و مؤثری هستند که برای تعیین مرزهای خود، بدون جنجال و تندخویی می توانید استفاده کنید. این نمونه ها مناسب شایع ترین شرایطی هست که ما با آن ها در روابط بین فردی یا اجتماعی به کرّات مواجه می شویم؛

۱. «من از پیشنهادتان قدردانی می‌کنم، اما آن برای من مناسب نیست.»

این جمله، برای رد یک پیشنهاد توام با وقار و قاطعیت است. ارتباط قاطعانه، امتناع آشکار بدون پرخاشگری یا احساس گناه را بیان می‌کند. شما در عین حال که به نیازهای خود اولویت می‌دهید، از تلاش و محبت طرف مقابل نیز قدردانی اما آن پیشنهاد را رد می‌کنید.

۲. «بیایید با مخالفت کردن، موافق باشیم.»

از نظر روانشناسی، این عبارت منعکس کننده اصل تمایز شناختی است، توانایی جدا کردن هویت، باورها و نظرات خود از دیگری. این عبارت نشان دهنده تنظیم هیجانی و عاطفی است و میل به اثبات حقانیت شما را کاهش می‌دهد. این نحوه بیان، در بحث‌های پرتنش که باورهای شما با دیگری متفاوت است یا وقتی کسی مدام بحثی را پیش می‌کشد که به جایی نمی‌رسد موثر است. این موضع نشان میدهد که شما به احترام متقابل به همدیگر به جای سلطه‌گری ارزش قائل هستید و از نظر فکری و  عاطفی به اندازه کافی آگاه هستید که برای احساس اعتبار نیاز به تأیید شدن یا موافقت با دیگری نداشته باشید.

۳. «ترجیح می‌دهم در موردش صحبت نکنم.»

۴. «به کمی زمان برای فکر کردن در مورد آن نیاز دارم.»

این بیان شایسته، یک شاهکار برای تصمیم‌گیری با تأخیر است تکنیکی که روانشناسان اغلب برای جلوگیری از تعهدات آنی و هیجانی توصیه می‌کنند. این روش فضایی برای تأمل و تعمق شما ایجاد می‌کند و در عین حال به طور نامحسوسی در برابر فشار مقاومت می‌کند. هر زمان کسی شما را مجبور به تصمیم‌گیری سریع می‌کند یا وقتی خودتان احساس می‌کنید از نظر احساسی و هیجانی امکان دارد تحت تاثیر قرار گرفته باشید، از آن استفاده کنید و به جای واکنش آنی و تکانشی، مسائل را با دقت و از تمام زوایا سنجیده و سپس به دیگری تعهدی بدهید.

۵.  « الان وقت ندارم.»

این جمله برای مدیریتِ زمان و زندگی خودتان یک ضرورت است.‌ به جای  آوردن بهانه های واهی به دیگری وقتی نمی خواهید موضوعی را بپذیرید یا اینکه صریحاً «نه» بگویید، یک مرزبندی محترمانه میتواند باشد. وقتی کسی با درخواست‌های زمانی یا لطف کردن پا را فراتر می‌گذارد، میتوانید از آن استفاده کنید. این بیان، نشان می دهد که شما به زمان خود احترام می‌گذارید و از دیگران نیز انتظار دارید که این کار را انجام دهند.

۶. «این چیزی نیست که من در زندگی‌ام تحمل کنم.»

این اصل، برای حفظ و تقویت خطوط قرمز و ارزش‌ها و باورها و  خواسته های ما ضروری است تا بتوانم هویت و روان منسجمی داشته باشیم. علاوه بر آن در هنگام مواجهه با شرایط یا رفتارهای دیگری که برای ما ناگوار و غیر قابل تحمل است بتوانیم علاوه بر او، این اصل را با خود نیز تکرار کنیم!

در پاسخ به رفتارهای سمی یا بی‌احترامی و بطور کلی وقتی کسی از خطوط اخلاقی یا معنوی شما عبور می‌کند می توانید آن را بگویید تا هم از مرزهایتان و هم از خود و باورهایتان محافظت کنید.  آنچه ما تحمل نمی کنیم، بخشی از هویت ماست چرا که نشان میدهد ما چه کسی هستیم!

۷. «می‌دانم که شما اینطور می‌بینید. من آن را متفاوت می‌بینم.»

این  نوع بیان نیز نشان‌دهنده‌ی تمایز فکری و عاطفی است. توانایی تأیید دیدگاه کسی بدون جذب یا تایید آن یا اصرار بر مخالف با آن. این جمله حالت تدافعی ندارد و دلنشین اما قاطع است. وقتی کسی سعی می‌کند شما را دچار احساس گناه  یا اشتباه کند یا از نظر احساسی شما را تحت تأثیر قرار دهد و یا در طول مکالمات دشوار که تحت فشار برای مطابقت با دیگران هستید میتوانید از آن استفاده کنید. این دیدگاه و بیان نشان از بلوغ و احترام به تنوع فکری است. با این بیان، شما دیگری را رد نمی‌کنید بلکه فقط جهان‌بینی خود را از جهان‌بینی آنها جدا نگه می دارید و شهامت گفتن شفاف آن را دارید.

۸. «من باید روی آنچه که الان برایم بهترین یا مهمترین است، تمرکز کنم.»

این بیان شایسته نیز  برای اولویت‌بندی  زندگی خودتان ضروری است. اولویت بندی، یک مهارت روانشناختی ضروری برای حفظ سلامت و آرامش تان توام با امکان ِ مدیریت بهینه ی اهداف و روابط مهم تان در زندگی است تا بتوانید زمان، روان و سایر توانایی های خود را به درستی مدیریت بکنید.

سخن آخر اینکه از نظر روانشناسی، تعیین مرز به معنای بیرون راندن یا دور کردن افراد نیست. بلکه به معنای  معماری و مدیریت فضای فکری و عاطفی شماست. کسانی که این کار را با شایستگی انجام می‌دهند، خودآگاه و شجاع هستند و روابط سالم و شفاف تری می توانند داشته باشند.

هر یک از این بیانات، حقیقت عمیق‌تری را در مورد شما نشان می‌دهد،این شما هستید که به مردم می‌آموزید چگونه با شما رفتار کنند. وقتی شما برای وقت، توان و ارزش‌های خود احترام قائل می‌شوید، دیگران به احتمال زیاد از شما پیروی می‌کنند و اگر نکنند باید در مورد آن شخص یا رابطه تجدیدنظر کنید. مرزبندی، شناخت عمیق باورها و ارزش‌ها و آرمان هایتان است به اندازه‌ای که بتوانید بدون نیاز به خصومت با دیگران یا هیاهو محکم پای آنها بایستید.

"Inspired by one of the articles on Vegoutmag.com"